Martha Unitli-Tanalepy (84) uit Hoogeveen

Usi/tante Martha Unitli-Tanalepy (84) uit Hoogeveen

“De secretaris is de motor van elke organisatie”

“In april 1976 deed onze dochter Joke belijdenis. Dat was mijn eerste jaar als kerkraadslid”, geeft usi/tante Atta aan. “Onze drie jongste kinderen waren nog jong : Martin was 9 jaar, Elly was 6 jaar en Patrick nog maar 3 jaar”. Het lag niet in de planning om kerkraadslid te worden. Echter dachten de gemeenteleden daar anders over tijdens de destijds gehouden verkiezing. Bij opgave om personen voor te dragen als kerkraadslid, waren er maar liefst 100 stemmen voor usi/tante Atta . “Ik schrok ervan toen de dominee mij dit kwam vertellen!”  Ze moest er even over nadenken. Echtgenoot bung/oom Wim gaf haar het spreekwoordelijke duwtje in de rug om ‘er voor te gaan’. Het was immers een voorrecht dat haar dit mocht overkomen. Ze stemde in en kon rekenen op de steun van haar echtgenoot en kinderen.

Usi/tante Atta  nam de functie van secretaris aan. “Ik had geen ervaring met notuleren en heb mezelf dat aangeleerd. Ik schreef alles uit, want tegenwoordig gaat alles via de computer”. De eerste keer weet ze zich nog goed te herinneren, zoals ze zelf omschrijft, bakte ze er niks van. “Alle aantekeningen had ik door elkaar geschreven, maar gelukkig heb ik hulpvaardige dochters die mij hielpen met het uitwerken ervan”. Naarmate de maanden en jaren verstreken besefte de secretaris van de GIM Hoogeveen dat er veel meer kwam kijken bij de functie als kerkraadslid. Ze omschrijft het werk voor de Almachtige als een zegen en eervol om te doen. Maar merkt tegelijkertijd op dat je goed met beide benen op de grond moet blijven staan. “Als kerkraadslid heb je ook een maatschappelijke functie. De kerk wordt door vele gemeenteleden ook gezien en ervaren als een maatschappelijke ondersteuning”.

De jaarlijkse huis- en ziekenbezoeken, ongeacht woonplaats, horen ook tot de taken van een kerkraad. “Waar in sommige gevallen de hulp van bijvoorbeeld een maatschappelijk werker noodzakelijk zou moeten zijn, wordt vaak eerst de dominee en de kerkraad ingeschakeld”, geeft usi/tante Atta aan. Er zijn situaties waar de kerkraad soms te maken krijgt met lastige of moeilijke gevallen, die gepaard gaan met de nodige emoties. Dan is geduld een schone zaak en word je als kerkraadslid best op de proef gesteld, geeft usi/tante Atta aan.  “Maar ik doe het met liefde en veel plezier hoor!”, voegt zij eraan toe. “Weet je dat een secretaris de motor is van een organisatie, dus ook van de madjelis (kerkraad)! Het is echt veel meer dan alleen maar notuleren”.

Naast dat usi/tante Atta jarenlang de functie van secretaris van de GIM Hoogeveen bekleedde, heeft ze ook lange tijd de taak van secretaris van de Molukse kerken in Hoogeveen op zich genomen.  In 1989 wilde ze haar functie neerleggen, echter wist dominee Pattikawa haar over te halen om toch aan te blijven. Tot op de dag van vandaag! “Ik heb in de afgelopen jaren met zes predikanten mogen werken”, geeft usi/tante Atta aan. Dominee Pattikawa is reeds jaren predikant in Wierden.  Na hem volgden dominee Residay, dominee Pattinasarany, domina Kuhurima, domina Rumahmory en sinds een aantal maanden is dominee Pattinasarany weer terug bij de GIM Hoogeveen.  

Wakil ketua
De mooie en bijzondere gebeurtenissen in de kerk zijn fijne momenten om mee te maken, geeft usi/tante Atta aan. “Serani, de heilige doop, vind ik zó mooi! Ouders die hun kind laten dopen vind ik prachtig”. Tegelijkertijd noemt ze de sidi, belijdenis, als een bijzondere mijlpaal in iemands leven. Het stemt haar echter treurig dat enkelen na hun belijdenis verder niks (meer) ondernemen met het geloof. “Dat is toch jammer? Je zegt ‘ja’ tegen het geloof, maar wat gebeurt er daarna? Voor de kerkraad is dat best lastig. We vragen ons weleens af wat we hieraan kunnen doen, maar de verantwoording en keuze ligt uiteindelijk bij de persoon zelf.”

Ook een bijzonder en waardig moment waar de kerkraad mee te maken krijgt zijn de laatste momenten van een gemeentelid die op sterven ligt.  Er wordt samen met de familie gebeden om iemand over te geven aan onze Almachtige. “Katorang berdoa dan serahkang buat Tuhan punja tangan” ('We bidden en leggen het in Gods handen'). Een waardevol moment van besef dat de kerkraad vertroosting kan bieden aan de familie in rouw. “Totdat het mijzelf overkwam”, vult usi/tante Atta aan. “Toen mijn echtgenoot in 2013 overleed was ik heel emotioneel en ging alles als een waas langs mij heen”.

In datzelfde jaar waren er meerdere sterfgevallen binnen de Molukse gemeenschap in Hoogeveen. Amper een week na het overlijden van bung/oom Wim, volgde er nog een sterfgeval in de kerkgemeente van GIM Hoogeveen. “De ene week was ik de echtgenote in rouw en een week later had ik weer de rol van madjelis”. Sterk en dapper waren de bemoedigde woorden van haar omgeving. Zelf denkt ze daar anders over. “Sterk? Dat is mijn werk. Ik heb toch ‘ja’ gezegd om het werk van de Heer te doen?” Tegenwoordig heeft usi/tante Atta de functie van wakil ketua. Wanneer de dominee is verhinderd, neemt zij de honneurs waar.

Dat het kerkenwerk haar niet onbekend is, blijkt wel uit de tijd dat ze nog in Beugelen verbleef, waar ze een aantal jaren zondagsschoolleidster is geweest.  Enkele kinderen van oom/bung Wim en usi/tante Atta hebben het voorbeeld om zich ook in te zetten voor de kerk overgenomen. Dochter Carolien is (maar liefst 20 jaar!) zondagsschoolleider geweest, evenals dochter Elly. Oudste zoon Minggus heeft samen met zus Joke deel uitgemaakt van de jongerenwerkgroep binnen de kerk en zoon Martin heeft catechisatielessen verzorgd. Tegelijkertijd is bung/oom Wim jarenlang dirigent geweest van het kinderkerkkoor.

Haar inzet voor de kerk is niet onopgemerkt gebleven. In december 2011 werd usi/tante Atta, samen met zes anderen die een waardevolle bijdrage hebben geleverd aan de  wisselwerking tussen de Nederlandse en Molukse (kerk)gemeenschap in Hoogeveen, koninklijk onderscheiden. Met een smoes werden zij zogenaamd naar buurthuis Het Oor gelokt voor de verjaardag van dominee Pattinasarany.  Tot hun grote verrassing bleek het hun feestje te zijn, op initiatief van mannengroep Kaum Ama Ama, en in het geheim voorbereid door hun eigen kinderen!

Op de vraag welke verschillen usi/tante Atta merkt in de kerkgang tussen vroeger en nu, geeft zij aan : “Vroeger was het een serieuze zaak om naar de kerk te gaan, met name door de eerste en tweede generatie Molukkers. Dat kreeg je van huis uit mee. Je wist  niet anders! Was er vroeger nog sprake van strenge regels en het handhaven van tradities, tegenwoordig wordt daar een stuk makkelijker mee omgegaan.  Ze spreekt haar zorgen daarover uit, want ze ziet nog maar weinig jonge ouders met kinderen in de kerk. “Als je buik knort en je hebt honger, ga je eten. Maar je hersens hebben ook voeding nodig! Geestelijke voeding en daar hoort Gods woord ook bij”.
Usi/tante Atta spreekt haar wens uit dat de jeugd en jongeren, al is het maar een beetje, iets doen of aandacht geven aan de kerk. Ze ziet graag dat de volgende generatie zich moet aandienen en de kerk weer doet leven met bijvoorbeeld kinderwerk of een werkgroep. Tegenwoordig is het nog maar een handjevol eerste en tweede generatie die de weg naar de kerk weten te vinden. “De jeugd kan wel tot 04.00 uur ’s morgens op stap gaan, maar een uurtje in de week en luisteren naar het Woord van God is kennelijk teveel gevraagd!”, aldus usi/tante Atta Unitli-Tanalepy uit Hoogeveen.

Gita Lopulisa

De verhalen zijn, na het afnemen van een interview, met toestemming van de personen zelf of kinderen/familie geplaatst.